2016 in vogelvlucht

Een korte terugblik

Voor u ligt het jaarbericht 2016 van de Raad voor de Kinderbescherming. Een beknopt jaarbericht, waarin instroomcijfers per gemeente beschikbaar zijn. Ook voor uw gemeente.

De instroomcijfers helpen om samen kinderen effectief te beschermen. 2016 stond natuurlijk niet alleen in het teken van instroomcijfers. Ik neem u graag in vogelvlucht mee in een aantal belangrijke ontwikkelingen en thema’s van het afgelopen jaar.

Scroll naar beneden om meer te lezen over armoede, pubers, schoolverzuim, conflictscheidingen en onze samenwerking als het gaat om vluchtelingkinderen.

Elk kind gelijke kansen

Kinderen hebben rechten. In het Verdrag voor de rechten van het kind staat: kinderen hebben recht op een gezonde en evenwichtige ontwikkeling en uitgroei naar zelfstandigheid. Armoede binnen gezinnen kan dit in de weg staan.

In ruim 40 procent van de meldingen omtrent ernstige zorgen over de situatie van een kind die bij de RvdK binnenkomen, speelt financiële problematiek van de opvoeders een rol. Deze vorm van armoede vormt, naast psychische problematiek en verslavingsproblematiek, één van de grootste risicofactoren voor kindermishandeling.

De Raad voor de Kinderbescherming wil dat elk kind dezelfde kansen krijgt en kijkt bij armoede hoe de situatie voor het kind verbeterd kan worden. In maart 2016, tijdens de week tegen armoede, stond de RvdK stil bij dit onderwerp. 'Wij  moeten verder kijken dan onze neus lang is, vasthoudend zijn en blijven zoeken naar een oplossing', vindt landelijke directeur Annette Roeters.

Meer informatie:
- RvdK: armoede speelt rol in 40 procent van de meldingen
- Column Annette Roeters: Kijken naar andere oplossingen

Wat gaat er om in het tienerbrein?

De puberteit kan onstuimig verlopen, zeker voor kinderen die toch al moeite hebben zich staande te houden in de maatschappij. In het puberbrein gebeurt van alles.

Dat maakt onze honger naar kennis over de werking van het puberbrein zo groot. We kunnen alleen effect sorteren als we het kind waar we mee te maken hebben, echt begrijpen.

Eind maart  2016 organiseerde de RvdK de Meeting of Minds ‘#Weetikveel?! Pubers wat weten we wel‘. Samen met onze partners stonden we stil bij de werking van het puberbrein. Twee raadsonderzoekers begeleiden tijdens deze bijeenkomst de workshop ‘pubers en strafzaken’. Hierin werd volop gediscussieerd over de persoonsgerichte versus de delict gerichte aanpak. Een reactie op strafbaar gedrag vanuit de RvdK is altijd persoonsgericht en niet delict gericht. De Raad brengt de pedagogische dimensie in het jeugdstrafrecht. Is er ernstige zorg over de opgroei- en opvoedsituatie? Dan is dat medebepalend voor het advies en de strafmaat. Zorg bieden en straf krijgen kun je volgens ons niet los van elkaar zien.

Lees ook de column Honger naar kennis van Annette Roeters.

Wat is het verhaal achter het spijbelen?

Elk kind heeft recht op onderwijs. Zodra een leerling regelmatig of langdurig verzuimt, is dit reden tot zorg. De ontwikkeling van het kind komt dan in de knel.

In 2016 werden 3.195 jongeren bij de RvdK gemeld, omdat zij verzuimden van school. Vanaf het moment dat een leerplichtambtenaar een proces-verbaal aanmaakt, valt verzuim onder het jeugdstrafrecht. De jongeren in deze dossiers horen niet in het ‘strafhokje’ thuis en het helpt ze ook vaak niet. Het verhaal dat wij horen en zien van deze jongeren die verzuimen, gaat bijvoorbeeld over ouders met psychiatrische problematiek, verwaarlozing, mishandeling, armoede of problematische schulden.  

Voor een effectieve aanpak van schoolverzuim is goede samenwerking van de partijen in de verzuimketen van essentieel belang. Daarom organiseerde de RvdK in Zuidoost Nederland op 29 september 2016 de Meeting of Minds 'Blijf bij de les! Samen leren over schoolverzuim'. Tijdens deze bijeenkomst stonden de ontmoeting van partners binnen de schoolverzuimketen en het delen van kennis over het tegengaan van schoolverzuim centraal. Schoolverzuim vereist immers direct actie.

Kijk ook in ons uitgebreide dossier over schoolverzuim.

Anders kijken naar conflictscheidingen

Als ouders scheiden, zijn kinderen hier de dupe van. Het aantal conflictscheidingen in Nederland blijft groeien.

Steeds vaker steken verschillende organisaties gezamenlijk de handen uit de mouwen en brengen initiatieven en programma's tot stand waarin de behoeften van kinderen voor, tijdens en na een conflictscheiding centraal staan. Een voorbeeld is het initiatief BRAM van de Raad voor de Kinderbescherming en ketenpartners uit regio Twente. De rechter niet laten beschikken, maar als ouders nog een laatste keer samen om de tafel. Daarvoor staat BRAM, koploper in de Divorce Challange. 

Welke stem is van het kind?
Een belangrijke vraag in ons werk. We horen wekelijks tijdens de jongerengesprekken op de rechtbank verhalen van kinderen. Maar hoe luisteren we daar het beste naar? Een raadsmedewerkers schreef daar een blog over en in Zuidwest Nederland organiseerden we januari 2016 een Meeting of Minds in samenwerking met ketenpartners, met als titel ‘Horen wij de stem van het kind?’.

Lees meer in ons uitgebreide dossier conflictscheidingen.

Bied vluchtelingenkinderen veiligheid en toekomstperspectief

Als het om kinderen in het vreemdelingenrecht gaat, valt al snel de term ‘in het belang van het kind’. Maar wat houdt dat in?

De IND, DT&V en RvdK bogen zich over deze en andere vragen en tekenden een verklaring om elkaars werkveld nader te verkennen. Algemeen directeur van de RvdK Annette Roeters: 'Als kinderen geen verblijfsstatus hebben, kunnen ze ook geen aanspraak maken op regelingen en voorzieningen. Hierdoor kan hun ontwikkeling in gevaar komen. De Rvdk draagt bij aan de veiligheid en het toekomstperspectief van kinderen'.

Lees het volledige interview met IND, DT&V en RvdK.