Raadsonderzoek ‘Risicofactoren’ ondersteunt jeugdbeleid Delft

Hekker zit met De Raad in het gemeentehuis van Delft aan tafel en zegt, wijzend op het rapport, dat zij het indertijd ‘met groeiende interesse’ heeft gelezen en dat het de gemeente ‘een nieuwe dimensie heeft verschaft met wat er aan de hand is in Delft’. Het onderzoek geeft objectief per gemeente de aanwezigheid van risicofactoren op gezinsniveau, op sociaal-economisch en sociaal-cultureel gebied. Bovendien geeft het een beeld van de woonomgeving. In het rijtje van gemeentes met naar verhouding de meeste risicofactoren staat Delft op de 13^e plaats. Vrij hoog, nietwaar? Hekker: ‘Ja, dat komt denk ik vooral omdat in Delft armoede en schulden de grootste risicofactoren zijn. We hebben hier veel sociale woningbouw en daar wonen doorgaans niet de best bemiddelde Delftenaren. Overigens was er afgelopen jaar een gigantische groei van de aanvraag van jeugdhulp en maatschappelijke begeleiding. Daarbij kun je goed zien dat de ene buurt meer zorg nodig heeft dan de andere.’ De Raad en Hekker beamen dat het onderzoek van Bakker een prima hulp is bij het analyseren en duiden van de problemen en waar deze zich afspelen. Het liefst nog zou de wethouder een overzicht per postcode zien.

Communityschool

Hoe hebben de RvdK en Delft elkaar gevonden? De Raad: ‘Na de uitkomst van het rapport hebben we actief gemeentes benaderd met de vraag ‘Wat kunnen we doen?’ Vervolgens bleef het tamelijk stil. Met sommige gemeentes doen we vooral aan kennisdeling, maar van echt grote samenwerking is helaas nog geen sprake. Delft is hierop een goede uitzondering. We treffen elkaar aan de jeugdbeschermingstafels en er is overleg met het sociaal team voor multi-problem gezinnen.’ De wethouder knikt instemmend: ‘De samenwerking loopt goed. Armoede en schulden zijn vaak een voedingsbodem voor kindermishandeling. Door een wijk onder de loep te nemen en de risicofactoren te duiden, kun je al in een vroeg stadium actie ondernemen.’ Als voorbeeld geeft zij de wijk Buitenhof, waar veel risicofactoren samenkomen: ‘ Hier heeft de analyse geleid tot de ontwikkeling van Communityschool ‘De horizon’, waar we niet meer werken met projecten maar met beschermende factoren in de basisvoorziening, zoals een verlengde schooldag, schoolontbijt, een kamer waar ouders kunnen samen komen en moestuintjes. Er is bovendien veel taalonderwijs, want de school kent 27 nationaliteiten. ’

Scandinavische wind

De RvdK is blij met een team voor multi-problem gezinnen. Behalve dit team is er nog een jeugdteam dat zich specifiek richt op jeugdigen en hun ouders, zonder dat er sprake is van ernstige problemen. Hekker: ‘In de meeste gemeenten is het precies andersom: wijkteams die zicht richten op alle inwoners en een jeugdteam voor multi-problemgezinnen.’ De Raad en Hekker zijn beiden warm voorstander van preventie, oftewel: het zo vroeg mogelijk signaleren van problemen, toegankelijke voorzieningen, en kinderen weerbaar maken. Wat dat laatste betreft zou Hekker graag zien dat de ‘Scandinavische wind’ ook onze kant komt opwaaien. Wat bedoelt zij hiermee? Hekker: ‘In onder meer Denemarken zitten kinderen op één, uniforme school: er is geen speciaal onderwijs. In Zweden zijn de klassen kleiner en staan er meerdere leerkrachten voor de groep. In Delft hebben we daar een voorzichtig begin mee gemaakt met het Integrale Kindcentrum, waarvan er nu zo’n drie á vier zijn.’ De Raad vindt het een mooi idee, maar denkt dat onze wetgeving het Scandinavisch model in de weg zit. Hekker onderkent dat, maar zegt dat zij ‘graag de grenzen van de wet opzoekt.’ Bovendien stelt zij dat de Zweedse cijfers uitwijzen dat daar het aantal kindermishandelingen opmerkelijk laag is.

Positieve cijfers

Geeft de nieuwe, op de preventie gerichte aanpak van de gemeente Delft al positieve cijfers te zien? Hekker: ‘Zeker. Het aantal ondertoezichtstellingen is opvallend gedaald. Een indicator dat we op de goede weg zijn en dat preventie werkt. Ook bij de jeugdreclassering zien we een dalende trend.’ De Raad denkt dat de RvdK hierin ook een rol speelt: ‘Ik denk dan aan ons voorwerk op de rechtbank in echtscheidingszaken, en onze inbreng qua expertise en kennis aan de overlegtafels . In dit voorlandschap verricht de RvdK goed werk. ’ Verder ziet De Raad tot zijn tevredenheid dat straf en zorg steeds meer naar elkaar toegroeien: ‘Veel kinderen die met de politie in aanraking komen, leven in een probleemgezin. Je kan dat niet los van elkaar zien.’

Goud

Doordat de gemeente Delft zowel professionals als burgers de ruimte geeft het beleid mede vorm te geven, en het onderzoek Risicofactoren heeft daarbij zeker geholpen, is zij door Sociaal Werk Nederland aangewezen als ‘Gouden Gemeente’. Allemaal mooi natuurlijk, zo’n eretitel, maar waarom heeft Delft zo weinig navolgers? Dat blijft voor beide partijen nog even gissen, maar een lichtpuntje is wel dat er binnenkort een andere regio een kijkje in de keuken komt nemen van de regio Haaglanden. Hopelijk zien zij dan hoe Delft een vooruitstrevende visie heeft omgezet in voortvarend en succesvol beleid. De Raad: ‘Dat zou mooi zijn, want volgens mij is het ophalen en delen van elkaars professionele kennis en expertise de allerbelangrijkste sleutel tot succes.’